Συνέντευξη της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου στον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων TASS Mikhail Gusman για το κανάλι «Russia 24».
Ακολουθεί η μετάφραση της συνέντευξης:
Η Ελλάδα γιόρτασε πρόσφατα τη σημαντικότερη ημερομηνία της ιστορίας της, την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης. Και όλα αυτά τα χρόνια, ήμασταν πάντα κοντά, Ρωσία και Ελλάδα, στις πιο διαφορετικές συνθήκες και σε διάφορους τομείς της συνεργασίας μας.
Οι δυο λαοί μας εδώ και μερικούς αιώνες συνδέονται με μακραίωνες σχέσεις φιλίας. Η Ελλάδα αναγνωρίζει πλήρως και τιμά τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραμάτισε η Ρωσία στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου ελληνικού κράτους τον 19ο αιώνα. Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτος κυβερνήτης της νέας Ελλάδας έγινε ο Ιωάννης Καποδίστριας, ένας από τους πιο γνωστούς πολιτικούς εκείνης της εποχής, ο οποίος διετέλεσε υπουργός εξωτερικών του Ρώσου Αυτοκράτορα. Είμαι πεπεισμένη ότι οι στενοί δεσμοί μεταξύ Ελλάδος και Ρωσίας, σε συνδυασμό με προσωπικές επαφές σε υψηλό επίπεδο, θα αποτελέσουν το υπόβαθρο της περαιτέρω συνεργασίας μας σε μια πληθώρα από τομείς που παρουσιάζουν ενδιαφέρον.
Μόλις τον Μάρτιο, σε αυτό ακριβώς το κτίριο, υποδεχτήκατε τον πρωθυπουργό της χώρας μας, Μιχαήλ Μισούστιν και συνομιλήσατε μαζί του. Πώς εν γένει αξιολογείτε την τρέχουσα κατάσταση των ρωσο-ελληνικών σχέσεων;
Στο πλαίσιο των εορτασμών της 200ης επετείου ο πρωθυπουργός, Μιχαήλ Μισούστιν επισκέφθηκε τη χώρα μας. Τον φιλοξενήσαμε με χαρά εδώ, στο Προεδρικό Μέγαρο, στο δείπνο που παρετέθη προς τους ηγέτες οι οποίοι επισκέφθηκαν τη χώρα μας. Ήταν πολύ τιμητική και σημαντική επίσκεψη για εμάς. Στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας η Ρωσία αποτελεί έναν πολύ σημαντικό εταίρο της Ελλάδας. Η διμερής ενεργειακή συνεργασία θεωρείται πολύ επιτυχημένη, και είμαστε πεπεισμένοι ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για την περαιτέρω ενίσχυσή της στο πλαίσιο του ενεργειακού μετασχηματισμού της χώρας μας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τομείς της ενεργειακής αποδοτικότητας, της εξοικονόμησης ενέργειας και, ιδιαίτερα, των ανανεώσιμων πηγών. Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, επειδή πρέπει να συνδυάσει τη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής με τον ενεργειακό ανεφοδιασμό της. Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. φυσικά αφορά και τη Ρωσία, λόγω της παγκόσμιας φύσης της κλιματικής κρίσης.
Εκτός από σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από 200 χρόνια και αργότερα, μας συνδέει ακόμη και η πολύ σημαντική συνεργασία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν στη Ρωσία, στην ΕΣΣΔ, ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων πατριωτών εναντίον του φασισμού εκτιμήθηκε ιδιαίτερα. Κατά τη γνώμη σας, η σημερινή νεολαία στην Ελλάδα και στη Ρωσία ποια διδάγματα πρέπει να αντλήσει από την κοινή μας ιστορία;
Ειδικά τώρα σε σχέση με το πιο τραγικό γεγονός του 20ου αιώνα, τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο ρωσικός και ο ελληνικός λαός έχουν κοινή συνείδηση των θυσιών και του τιμήματος, που πλήρωσαν για την ελευθερία τους. Η νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδος, η οποία πολεμούσε μόνη της ενάντια στη ναζιστική επιθετικότητα τον Οκτώβριο του 1940, έστειλε ένα μήνυμα αισιοδοξίας προς την Ευρώπη, που βίωνε την περίοδο εκείνη τη ναζιστική επίθεση και για αυτό χρειαζόταν πολύ τέτοιου είδους μηνύματα. Εμείς, οι Έλληνες, συνεχίσαμε τον αγώνα, και είμαστε περήφανοι για αυτή τη σημαντική περίοδο στην ιστορία μας. Η γερμανική ναζιστική κατοχή δοκίμασε τη χώρα μας, όπως και τη Ρωσία, και οι Ρώσοι υπέφεραν επίσης από αυτήν, οπότε αυτές οι δοκιμασίες έχουν αγγίξει και τους δύο λαούς μας. Αλλά δεν υποταχθήκαμε και συνεχίσαμε τον αγώνα μέχρι την τελική νίκη. Νομίζω ότι η ιστορία είναι πηγή μαθήσεως, παρόλο που, μερικές φορές πρέπει να πληρώσεις για αυτό το μάθημα μεγάλο τίμημα. Είναι πολύ σημαντικό για τη νεότερη γενιά να διδαχθεί αυτά τα μαθήματα, έτσι ώστε οι τραγωδίες του παρελθόντος να μην επαναληφθούν στο μέλλον. Αναδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημασία της αμοιβαίας βοήθειας και της επιτυχημένης σύμπραξης, που φέρνουν θετικά αποτελέσματα στους λαούς μας, μπορούμε να πετύχουμε ισότιμη συνεργασία και στο μέλλον. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο μάθημα που μας διδάσκει η ιστορία για το μέλλον των λαών μας.
Όπως γνωρίζετε, κυρία Πρόεδρε, αυτή η χρονιά ανακηρύχθηκε Αφιερωματικό Έτος Ιστορίας των χωρών μας, Ρωσίας και Ελλάδος.
Η Ρωσία συνέβαλε σημαντικά στην επιτυχή έκβαση της ελληνικής Επανάστασης, η οποία οργανώθηκε και έλαβε το ιδεολογικό της περιεχόμενο, μεταξύ άλλων, χάρη στις ελληνικές κοινότητες, οι οποίες υπήρξαν στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Παράλληλα, οι ελληνικοί θεσμοί και οι πνευματικές παραδόσεις της βυζαντινής περιόδου επηρέασαν σημαντικά τη διαμόρφωση της ρωσικής ταυτότητας, ιδιαίτερα τη θρησκεία, την τέχνη και την αρχιτεκτονική. Είναι κοινή μας βούληση, νομίζω, η κοινή πρωτοβουλία του Έτους Ιστορίας Ελλάδος-Ρωσίας να αναδείξει όλες αυτές τις πτυχές. Ο τουρισμός είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς ανάπτυξης των διμερών μας σχέσεων. Και είναι επωφελής όχι μόνο για την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και για τη διεύρυνση των πολιτιστικών δεσμών και επαφών μεταξύ των λαών μας. Είμαι σίγουρη ότι ο κοινός στόχος των χωρών μας είναι η αύξηση των τουριστικών ροών στους αριθμούς που ήταν πριν την πανδημία. Αυτή η τάση αύξησης θα συνεχιστεί και περαιτέρω και θα κάνουμε οτιδήποτε μπορούμε για να το πετύχουμε.
Ποιον τόπο θα συμβουλεύατε τους Ρώσους τουρίστες, οι οποίοι δεν έχουν επισκεφθεί ακόμη την Ελλάδα, αλλά έχουν ακούσει πολλά για αυτήν και επιθυμούν να την επισκεφθούν; Σύμφωνα με το δικό σας γούστο, ποια είναι δική σας προτίμηση, πού αξίζει να πάνε;
Πρέπει να επισημάνω ότι η Ελλάδα είναι όμορφη, αλλά η Βόρεια Ελλάδα, απ’ όπου κατάγομαι, και τα νησιά, έχουν μια εξαιρετική γοητεία. Η χώρα μας, πέρα από φυσικές ομορφιές, είναι γεμάτη πολιτιστικά μνημεία, που έχουν αφήσει τη σφραγίδα τους στην πρόοδο του παγκοσμίου πολιτισμού. Και αυτό θα το συναντήσετε παντού, όπου και να πάτε.
Και τα νησιά; Οι διακοπές στη θάλασσα;
Η Μεσόγειος Θάλασσα, και συγκεκριμένα, το Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος, είναι πράγματι εξαιρετικά. Όσον αφορά στα νησιά, συγκεκριμένα εγώ προτιμώ τα μικρά νησιά. Αλλά είναι θέμα προτίμησης. Σε μερικούς αρέσουν νησιά με πλούσια βλάστηση, όπως οι Σποράδες, άλλοι προτιμούν τα Δωδεκάνησα, όπου το έδαφος είναι πιο ξερό και η φύση είναι διαφορετική.
Είναι σίγουρο ότι οι Ρώσοι τουρίστες θα έλθουν στην Ελλάδα κατά κύματα, γιατί, όπως μόλις είπατε, είναι τόσο ελκυστική που θέλεις να έρχεσαι εδώ όλο και πιο συχνά.
Και εμείς θα περιμένουμε με χαρά.
Η Ελλάδα είναι η γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων. Η Ολυμπιακή φλόγα κατά παράδοση πάντα ανάβει εδώ, στην Αρχαία Ελλάδα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του προηγούμενου έτους για λόγους κατανοητούς και σοβαρούς, στο Τόκυο, αναβλήθηκαν για το τρέχον έτος. Θα επιθυμούσατε οι αγώνες να διεξαχθούν ή θα συμφωνούσατε με το ότι πρέπει να αναβληθούν ή να ακυρωθούν;
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν ένα γεγονός ιστορικής σημασίας και διεθνούς κλίμακας, μια πρόκληση για έναν ευγενή διαγωνισμό και θεμιτό ανταγωνισμό, όπως έλεγαν οι ίδιοι οι Αρχαίοι Έλληνες, που ίδρυσαν τους αγώνες. Το ολυμπιακό ιδεώδες, με τη μορφή που διαμορφώθηκε, περιλαμβάνει τις αξίες του αμοιβαίου σεβασμού, φιλίας και ίσων ευκαιριών για όλους. Εγώ φυσικά επιθυμώ να διεξαχθούν φέτος οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκυο. Έστω και χωρίς θεατές. Θα τους παρακολουθήσουμε εξ αποστάσεως. Επειδή κυρίως σε αυτό συνίσταται η σημασία τους, εκείνο το μήνυμα, το οποίο στέλνουν σε όλο τον κόσμο, κάθε φορά, παρά τις υπάρχουσες δυσκολίες. Όσον αφορά την ελληνική ολυμπιακή ομάδα, μπορώ μόνο να ευχηθώ στους αθλητές της χώρας μας επιτυχία. Πιστεύω ότι θα το καταφέρουν.
Έχω μια εντελώς προσωπική ερώτηση, κυρία Πρόεδρε. Εγώ, κατά την προετοιμασία μου για αυτή τη συνέντευξή μας, σας είδα σε φωτογραφία με γάτες. Και αυτό είναι πολύ οικείο θέμα για εμένα. Γιατί εγώ ο ίδιος έχω έναν υπέροχο γάτο. Τον λένε Γιούστιν. Μου συμπεριφέρεται ως αφεντικό. Οι δικές σας γάτες πώς σας συμπεριφέρονται; Ή έχουν τις ίδιες σχέσεις και με εσάς, γιατί εγώ δεν καταφέρνω να τα βγάλω πέρα.
Όταν βρεθήκαμε πέρυσι σε ένα από τα ταξίδια μας στην Κάρπαθο υιοθετήσαμε μια αδέσποτη γάτα, που την ονομάσαμε Καλυψώ. Λίγους μήνες αργότερα, η Φιλοζωική Οργάνωση που μας την γνώρισε, μας παρέδωσε τη γάτα. Μου έκανε παρέα όλους εκείνους τους μήνες της καραντίνας λόγω πανδημίας. Έχετε δίκαιο, η γάτα σας προσκαλεί στο σπίτι της, δεν την προσκαλείτε. Παρ’ όλα αυτά η παρέα της είναι υπέροχη. Δεν αλλάζω τις γάτες με τίποτε.
Είναι μεγάλη τιμή για εμάς να συζητάμε εδώ, στο Προεδρικό Μέγαρο, ακόμη περισσότερο επειδή εσείς, κατά την γνώμη μου, είστε ένας μοναδικός πολιτικός ηγέτης για την Ελλάδα, τώρα είστε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Ελλάδος. Είναι τώρα τάση στην Ελλάδα όλο και περισσότερες γυναίκες να συμμετέχουν στην πολιτική, γιατί αυτή η τάση παρατηρείται και παγκοσμίως. Και πώς εν γένει βλέπετε τον ρόλο της γυναίκας σήμερα στην πολιτική;
Πιστεύω ότι η εκλογή μου αποτελεί ένα μήνυμα για τις γυναίκες. Πρώτα απ’ όλα για τις νεαρές κοπέλες, γιατί τους ενισχύει τη βεβαιότητα ότι μπορούν να πετύχουν τα όνειρά τους, μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους, βασιζόμενες στις προσωπικές τους τους και μόνο δυνάμεις. Νομίζω ότι αυτό μπορεί να μας αποδείξει επίσης ότι παρά τις δυσκολίες να ξεπεραστούν τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που έχουν συσσωρευτεί για πολλές δεκαετίες, ακόμα και για αιώνες, θα έλεγα, η πλειοψηφία των μελών της κοινωνίας, η πλειοψηφία των πολιτών, μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο αναγνωρίζουν ότι οι γυναίκες είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε όποιο επάγγελμα έχουν επιλέξει να κάνουν και ότι θα μπορέσουν να τα καταφέρουν στις συνθήκες της δύσκολης πραγματικότητας που βιώνουμε, στο μεταξύ, να τα καταφέρουν ακόμη καλύτερα χάρη στη αίσθηση ειλικρίνειας που διαθέτουν.
Η εκπομπή μας ονομάζεται «Η Φόρμουλα της Εξουσίας». Τι σημαίνει κατά την γνώμη σας εξουσία; Τι γεύση έχει αυτό το παράξενο πράγμα που ονομάζεται εξουσία;
Πιστεύω ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι δημόσιος λειτουργός και πρέπει να εκτελεί τα καθήκοντά του με τον καλύτερο τρόπο που μπορεί, να κάνει ό,τι μπορεί βάσει των δυνατοτήτων του για τους ανθρώπους που του έδειξαν την εμπιστοσύνη τους.