Σύμφωνα με τον ν. 106/1975 (Α΄171), η τιμητική διάκριση της ένταξης προσώπου σε Τάγμα Αριστείας και της απονομής σε αυτό των σχετικών διασήμων αποτελεί αναγνώριση και επιβράβευσή του, από την πλευρά της Ελληνικής Δημοκρατίας, για εξαίρετες υπηρεσίες προς την πατρίδα ή για έξοχες επιδόσεις σε οποιονδήποτε τομέα της δημόσιας ζωής, των γραμμάτων, των τεχνών, της επιστήμης, του εμπορίου, της βιομηχανίας, της ναυτιλίας κ.ά. Τιμητική διάκριση απονέμεται και σε αλλοδαπούς για την έξοχη προσωπική τους αξία ή τη διακεκριμένη θέση τους και τον φιλελληνισμό τους. 

Η κατά τα ανωτέρω απονομή τιμητικών διακρίσεων ανήκει στις συνταγματικές αρμοδιότητες της Προέδρου της Δημοκρατίας (άρθρο 46 παρ. 2), η οποία είναι, κατά τον ίδιο νόμο, αρχηγέτης όλων των Ταγμάτων Αριστείας και εκδίδει τα σχετικά προεδρικά διατάγματα με πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών. Προκειμένου για την ένταξη Ελλήνων πολιτών σε Τάγμα Αριστείας και την απονομή των οικείων διασήμων έως και τον βαθμό του Ανωτέρου Ταξιάρχη εκάστου Τάγματος, ο Οργανισμός του Υπουργείου Εξωτερικών (ν. 4781/2021, Α΄31) προβλέπει και γνώμη του Συμβουλίου Ταγμάτων επί των σχετικών προτάσεων του Υπουργού Εξωτερικών.

Η πρόθεση της δημιουργίας του πρώτου ελληνικού Τάγματος Αριστείας αποτυπώθηκε, για πρώτη φορά, στο Η΄ Ψήφισμα της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του Άργους το 1829, με το οποίο η Κυβέρνηση Καποδίστρια εξουσιοδοτήθηκε να θεσπίσει το «Τάγμα Ιππέων υπό την σκέπην και το θείον όνομα του Σωτήρος», ως έκφραση ευγνωμοσύνης του επαναστατημένου Έθνους προς τους αλλοδαπούς που συνέδραμαν στην απελευθέρωση.

Από τότε, σταδιακά, συστάθηκαν τα εξής Τάγματα Αριστείας:

• Τάγμα του Σωτήρος (1833)
• Τάγμα του Γεωργίου Α’ (1915- καταργήθηκε)
• Τάγμα της Τιμής (1975)
• Τάγμα του Φοίνικος (1926)
• Τάγμα της Ευποιΐας (1948)

Κάθε Τάγμα περιλαμβάνει πέντε, κατά φθίνουσα σειρά, τάξεις, κάθε μία από τις οποίες έχει το δικό της διάσημο, ως εξής:

• Μεγαλόσταυρος
• Ανώτερος Ταξιάρχης
• Ταξιάρχης
• Χρυσός Σταυρός
• Αργυρός Σταυρός.

Η απονομή του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος του Σωτήρος αποτελεί την ύψιστη τιμητική διάκριση.