ΡΑΦΕΙΑ
Πίσω από τη λάμψη της ευζωνικής στολής κρύβονται πολλοί μήνες επιμελούς και επίπονης εργασίας. Οι επαγγελματίες που απασχολούνται στα εργαστήρια της Προεδρικής Φρουράς, εξειδικευμένοι, έμπειροι και ταλαντούχοι, διαφυλάσσουν με αστείρευτο ζήλο την παράδοση της αυθεντικής, χειροποίητης φορεσιάς σαν έναν βαρύ από συμβολισμούς άθραυστο κρίκο, που συνδέει το σήμερα με την ηρωική εποχή των πολεμιστών του 1821.
Τα ραφεία της Προεδρικής Φρουράς είναι το μοναδικό στο είδος του εργαστήριο όπου κατασκευάζονται και συντηρούνται οι ευζωνικές στολές και τα απάρτιά τους με βάση φυσικές πρώτες ύλες, όπως μαλλί, βαμβάκι και μετάξι.
Η επίσημη ευζωνική στολή του Αξιωματικού φέρει στοιχεία από τη στολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η φέρμελη (γιλέκο) και τα τουζλούκια (περικνημίδες) της στολής είναι κατασκευασμένα από κόκκινο βελούδο και φέρουν περίτεχνα κεντήματα με χρυσοκλωστή, αντλημένα από παραδοσιακά σχέδια. Η τέχνη με την οποία κατασκευάζονται αυτές οι στολές παραμένει η ίδια με αυτή των «τερζήδων», των τεχνιτών δηλαδή που από την εποχή του Βυζαντίου έραβαν τα χονδρά μάλλινα υφάσματα και κεντούσαν τα διακοσμητικά σχέδια στο ένδυμα.
Για την κατασκευή μιας στολής Αξιωματικού απαιτούνται περίπου τρεις μήνες, ενώ για μια επίσημη ευζωνική στολή οπλίτη απαιτούνται έως και έξι μήνες, καθώς η κατασκευή της φέρμελης του οπλίτη, του πιο περίτεχνου μέρους της στολής, είναι και η πλέον χρονοβόρα.
Η φέρμελη των Ευζώνων κεντιέται στο χέρι με μάλλινα νήματα λευκού και μαύρου χρώματος πάνω σε λευκό σαγάκι (είδος χονδρού μάλλινου υφάσματος).
Η φουστανέλα κατασκευάζεται από λευκό βαμβακερό ύφασμα (χασές), μήκους 30 μέτρων και αποτελείται από δύο κομμάτια (φύλλα) τα οποία έχουν διακόσιες πιέτες το κάθε ένα, συμβολίζοντας τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς υπό τον οθωμανικό ζυγό. Για την προσαρμογή των δύο φύλλων στη μέση των Αξιωματικών και των Ευζώνων χρησιμοποιούνται, αντιστοίχως, κόπιτσες ή κορδόνια και συγκρατούνται στη θέση τους με μια δερμάτινη ζώνη.
Στη ζώνη κρέμεται και μια παλάσκα, μια μεταλλική φυσιγγιοθήκη στην οποία οι πολεμιστές φύλαγαν την χύμα πυρίτιδα και τα βόλια τους, και αργότερα τα προετοιμασμένα φυσίγγιά τους, τα «φουσέκια» τους.
Το φάριο κατασκευάζεται από μάλλινη τσόχα κόκκινου χρώματος και μαύρο μετάξι για τον θύσανο, πάνω σε καλούπια διαφόρων μεγεθών. Το κόκκινο χρώμα του συμβολίζει το αίμα που έχυσαν οι πρόγονοί μας, το μαύρο χρώμα του θυσάνου το πένθος και ο σφιχτός κόμπος που συγκρατεί τα μεταξωτά νήματα στον θύσανο συμβολίζει την αδιάσπαστη ενότητα των Ελλήνων στις δύσκολες στιγμές της ιστορίας μας.
Στα ραφεία επίσης κατασκευάζονται και οι δύο τύποι ντουλαμάδων, ο χειμερινός και ο θερινός, τους οποίους φέρουν οι Εύζωνες κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους τις αντίστοιχες περιόδους.
ΤΣΑΡΟΥΧΟΠΟΙΕΙΟ
Το τσαρουχοποιείο της Προεδρικής Φρουράς είναι το μοναδικό στο είδος του εργαστήριο στο οποίο κατασκευάζονται και συντηρούνται όλα τα δερμάτινα είδη των ευζωνικών στολών, από τα θρυλικά τσαρούχια, τα κόκκινα μποτάκια των Αξιωματικών, τις μπότες της κρητικής και της ποντιακής στολής, ως τους αορτήρες των όπλων, τις φυσιγγιοθήκες και τις δερμάτινες ζώνες.
Από το ελεύθερο εμπόριο γίνεται η προμήθεια μόνο των πρώτων υλών, οι οποίες πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές. Όλες οι υπόλοιπες εργασίες πραγματοποιούνται μόνο στο παραδοσιακό αυτό εργαστήριο, με σουβλιά, χοντρές βελόνες και κερωμένους σπάγκους .
Για την κατασκευή ενός ζεύγους τσαρουχιών απαιτείται χρονικό διάστημα μιας εβδομάδας. Τα μεγέθη των τσαρουχιών κυμαίνονται από το 45 έως το 53. Το βάρος τους είναι από 2,5 έως 3 κιλά. Κάθε τσαρούχι φέρει στη σόλα του ένα πέταλο στο τακούνι και, ανάλογα με το μέγεθος, έως 60 καρφιά, τα οποία και παράγουν τον επιβλητικό θόρυβο κατά το χαρακτηριστικό βάδισμα των Ευζώνων. Η παράδοση λέει ότι οι Εύζωνες χτυπούν με δύναμη τα πόδια τους στο έδαφος, ώστε να ακούν οι πρόγονοί μας ότι είμαστε ζωντανοί και ελεύθεροι. Τέλος, στη μύτη των τσαρουχιών προστίθεται μαύρο μαλλί, το οποίο αφού κουρευτεί σχηματίζει τη χαρακτηριστική φούντα των τσαρουχιών. Ο θρύλος αναφέρει ότι μέσα σε αυτές οι κλεφταρματολοί έκρυβαν μικρές λεπίδες ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα, τα οποία χρησιμοποιούσαν για να τραυματίσουν τον εχθρό, στις μάχες σώμα με σώμα.
