Ερ. Με την ευκαιρία της επικείμενης επίσκεψης του Προέδρου της Αιγύπτου στην Αθήνα … Πώς βλέπετε και τι προσδοκάτε από αυτήν την επίσκεψη;
Απ. Χαίρομαι που μου δίνεται η ευκαιρία να υποδεχθώ τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου Abdel Fattah Al-Sisi στην Αθήνα. Η επίσημη επίσκεψη του κ. Προέδρου έρχεται να επιβεβαιώσει για άλλη μια φορά το εξαιρετικό επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών μας και τη στενή φιλία που μας συνδέει. H συνεργασία μας διευρύνεται και μαζί με την Κύπρο, στο γνωστό τριμερές σχήμα, δημιουργείται ένας πόλος σταθερότητας και νομιμότητας στην πολυτάραχη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ερ. Πριν λίγες μέρες διεξήχθη η όγδοη τριμερής Σύνοδος Κορυφής (Ελλάδα – Αίγυπτος – Κύπρος), ποια είναι η γνώμη σας για τον ρόλο που διαδραματίζει αυτός ο άξονας στην περιοχή, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο;
Απ. Τα τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή – με Ελλάδα και Κύπρο ως σταθερό δίπολο – έχουν αποδειχθεί ένα ιδιαίτερα δυναμικό εργαλείο για την προώθηση κοινών δράσεων και ευρύτερων πρωτοβουλιών. Μεταξύ άλλων, αποσκοπούν στην ενίσχυση και εμβάθυνση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων των χωρών και προάγουν συνθήκες περαιτέρω ανάπτυξης, ευημερίας και απασχόλησης. Η τριμερής Συνεργασία μας, πέρα από τη συνέργεια στους τομείς της οικονομίας και της ενέργειας, χρησιμεύει και ως πλατφόρμα πολιτικής συνεννόησης. Η τελευταία πτυχή αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο ασταθές περιφερειακό περιβάλλον που μας περιβάλλει, στην παρούσα συγκυρία. Θα ήθελα όμως να υπογραμμίσω, ότι αυτή η συνεργασία, όπως και όλες οι άλλες, δεν στρέφεται κατά οιασδήποτε χώρας και κάλλιστα μπορεί να αποτελέσει ένα απτό παράδειγμα της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών μας στην περιοχή και των αμοιβαίων ωφελημάτων της.
Ερ. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι σχέσεις με την Αίγυπτο είναι ιστορικές και εξαιρετικές από την αρχαιότητα, και κατά την πρόσφατη περίοδο υπεγράφη συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων … Πόσο μακριά μπορούμε να οραματιστούμε αυτές τις σχέσεις με στόχο την επέκταση της ασφάλειας και της σταθερότητας σε αυτήν την περιοχή;
Απ. Η Συμφωνία Οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών που υπεγράφη τον περασμένο Αύγουστο και ήδη έχει τεθεί σε ισχύ από τις 2 Σεπτεμβρίου αποτυπώνει τις άριστες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Σχέσεις φιλίας, εμπιστοσύνης και συνεργασίας, οι οποίες, πέρα από το σημαντικό ιστορικό υπόβαθρό τους, έχουν τα τελευταία χρόνια αποκτήσει σημαντική δυναμική. Σε μια περίοδο που η Ανατολική Μεσόγειος ταλανίζεται από χρόνιες συγκρούσεις και παραβατικές συμπεριφορές, Ελλάδα και Αίγυπτος έδωσαν το παράδειγμα για το πώς δύο κυρίαρχες χώρες διευθετούν τα ζητήματα που τις αφορούν: με ειρηνικό τρόπο, μέσω διαπραγματεύσεων και με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
H κοινή πορεία των δύο χωρών μας δεν σταματά όμως εκεί. Η Συμφωνία αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο που έχει και παρελθόν και μέλλον. Εξάλλου, οι δύο χώρες συνδέονται και με ισχυρούς πολιτισμικούς δεσμούς, μέσα από την παρουσία Αιγυπτίων στην Ελλάδα, αλλά και του Ελληνισμού της Αιγύπτου, κοινότητας με μεγάλη ιστορία που πάντα λειτουργούσε ως γέφυρα φιλίας ανάμεσά μας. Περαιτέρω, η συνεργασία Ελλάδας και Αιγύπτου παρουσιάζει μια επιπλέον δυναμική και τεράστια προστιθέμενη αξία, μέσα από τον κομβικό ρόλο που αμφότερες διαδραματίζουν ως μέλη, της Ε.Ε. η χώρα μου, του Αραβικού Συνδέσμου η Αίγυπτος.
Ερ. Είναι φανερό ότι η Τουρκία κλιμακώνει τις προκλητικές της ενέργειες και τις προκλήσεις της στην ανατολική Μεσόγειο παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για να τερματίσει αυτές τις εχθρικές πράξεις. Πιο μήνυμα μπορεί να σταλεί στην Άγκυρα σχετικά με αυτό το θέμα;
Απ.Οι επιλογές της Τουρκίας στην περιοχή βασίζονται σε σχεδιασμούς που υπονομεύουν ανοικτά την ειρήνη και την σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής. Η Τουρκία, όπως αναφέρετε κι εσείς, εμφανίζεται αδιάφορη απέναντι στις διεθνείς εκκλήσεις. Η διεθνής αποδοκιμασία της τουρκικής παραβατικής συμπεριφοράς είναι το πιο σαφές μήνυμα που δίνει η διεθνής κοινότητα, η οποία ολοένα και περισσότερο κατανοεί και συμμερίζεται τις ελληνικές θέσεις. Ελλάδα και Αίγυπτος, αντιθέτως, με την αγαστή τους συνεργασία, συνιστούν πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή και αποδεικνύουν έμπρακτα την υψηλή αξία της διπλωματίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, σύμφωνα πάντα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου. Παράνομες και προκλητικές συμπεριφορές δεν είναι ανεκτές, ούτε μπορούν να παράγουν δίκαιο.
Ερ. Πώς κρίνετε τον ρόλο τόσο της Ελλάδος όσο και της Αιγύπτου στο διεθνή πολιτικό σκηνικό ; και Πώς βλέπετε τη μετατροπή του «EastMed Gas Forum» σε έναν διεθνή οργανισμό;
Απ. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την ίδρυση του «East Mediterranean Gas Forum» (EMGF), με έδρα το Κάιρο. Πρόκειται για έναν σημαντικό μηχανισμό συντονισμού των εθνικών πολιτικών, όσον αφορά το φυσικό αέριο και την ευθυγράμμιση του ενεργειακού τομέα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Η πρόσφατη υπογραφή του καταστατικού του και από τα επτά ιδρυτικά του μέλη αποδεικνύει ότι η «ενέργεια» μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο της ειρήνης και της στενής συνεργασίας μεταξύ των κρατών της περιοχής. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι ο EMGF είναι ανοιχτός προς όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν σε αυτόν, αρκεί να σέβονται τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Ερ. Πάντα η θέση της Ελλάδας είναι υποστηρικτική προς τα εθνικά δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού, και σε κάθε περίπτωση στηρίζει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Πώς το σχολιάζετε; Ποια νομίζετε είναι η κατάλληλη λύση για να δοθεί ένα τέλος στο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής;
Απ. Είναι γνωστοί οι παραδοσιακά στενοί δεσμοί φιλίας του ελληνικού λαού με τον παλαιστινιακό. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στην ειρηνευτική διαδικασία και προσβλέπει στην εξεύρεση μίας συνολικής, δίκαιης και μόνιμης επίλυσης του παλαιστινιακού προβλήματος, στη βάση της δημιουργίας δύο κρατών, που θα συμβιώνουν ειρηνικά το ένα δίπλα στο άλλο, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και το Διεθνές Δίκαιο.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε επίσης, όπως γνωρίζετε, αναπτύξει μία στενή στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ. Υποστηρίζουμε κάθε πρωτοβουλία που θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την επανέναρξή της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Ερ. Σχετικά με την επανένωση της Κύπρου ποια είναι η καλύτερη πρόταση, ειδικά μετά την παράλογη και προκλητική τουρκική κίνηση την τελευταία περίοδο;
Απ. Το πλαίσιο της λύσης του Κυπριακού είναι αυτό που τα Ηνωμένα Έθνη προσδιορίζουν: η διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και την ιδιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτους-μέλους της ΕΕ, με αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων και κατάργηση του απολύτως αναχρονιστικού συστήματος των Εγγυήσεων και του επεμβατικού δικαιώματος στις υποθέσεις της Κύπρου.
Τα προηγούμενα χρόνια, η Τουρκία προσπάθησε ανεπιτυχώς να προωθήσει εναλλακτικές, δήθεν, λύσεις στο Κυπριακό, την απομάκρυνση δηλαδή από το ισχύον διαπραγματευτικό πλαίσιο. Τέτοιες προτάσεις δεν μπορούν να αποτελέσουν αφετηρία συνομιλιών ή ακόμη και υπόθεση εργασίας, διότι απλά βρίσκονται εκτός της διεθνούς νομιμότητας. Μόνη αποδεκτή βάση και πλαίσιο των συνομιλιών για τον ΟΗΕ, υπό την αιγίδα του οποίου τελούν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού, τα κράτη-μέλη του, την Ευρωπαϊκή Ένωση και φυσικά την Ελλάδα είναι η διεθνής νομιμότητα, όπως αυτή καθορίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη και τις σχετικές Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Όπως ακριβώς και η Κύπρος, έτσι και η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις προσπάθειες επανεκκίνησης της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο Κυπριακό, στη βάση ακριβώς των Αποφάσεων των ΗΕ.
Αντίθετα, η Τουρκία υπονομεύει τις προσπάθειες αυτές, μέσω εναλλακτικών δήθεν «λύσεων», αλλά και με την παράνομη και προκλητική συμπεριφορά της στις κυπριακές θαλάσσιες ζώνες και στο έδαφος της χώρας.
Στις παράνομες αυτές τουρκικές ενέργειες, ήρθε να προστεθεί το “άνοιγμα” της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων. Η ενέργεια αυτή παραβιάζει, επίσης κατάφωρα, σειρά Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Καλούμε την Τουρκία να εγκαταλείψει τις παράνομες και προκλητικές της ενέργειες, καθώς και τις απόπειρες χειραγώγησης της τ/κ πλευράς, συμβάλλοντας επιτέλους εποικοδομητικά στις προσπάθειες υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ, για την επίλυση του Κυπριακού, 46 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την παράνομη κατοχή έκτοτε μεγαλύτερου του ενός τρίτου τμήματος της νήσου.
